خواب حداکثری (Sleep maxing) ؛ راهکاری برای خواب عمیق و آرام
افراد زیادی با مشکلات خواب مواجه‌اند و به دنبال راه‌هایی برای بهبود کیفیت خواب خود هستند؛ از تاریک کردن اتاق گرفته تا استفاده از عینک‌های نور قرمز، مکمل‌‌های ملاتونین، اپلیکیشن‌های ردیابی خواب یا روتین‌های خاص شبانه. اما یک روش جدید که در شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه تیک‌تاک ترند شده، روش «خواب حداکثری» (Sleep maxing) است. این روش ترکیبی از فعالیت‌ها، محصولات و ترفندهایی است که به‌طور هم‌زمان برای بهینه‌سازی کیفیت و مقدار خواب استفاده می‌شوند.
به گزارش CNN، هیچ‌کس دقیقاً نمی‌داند که چه کسی این ترفند را ابداع کرده، اما ویدیوهایی با هشتگ #Sleepmaxxing در تیک‌تاک صدها هزار بازدید داشته‌اند. بسیاری از کاربران از تجربه‌شان در بهبود خواب با این روش صحبت می‌کنند.
آیا خواب حداکثری واقعاً مفید است؟ نظر پزشکان چیست؟
دکتر جاگ سوندرام، استاد پزشکی در دانشگاه راتگرز نیوجرسی، می‌گوید: “در گذشته مردم تصور می‌کردند که خواب اهمیتی ندارد و معتقد بودند که کم‌خوابی برای انجام کارهای بیشتر ضروری است. اما امروزه مشخص شده که خواب تأثیر بسیار زیادی بر سلامت جسمی و ذهنی دارد.”
اما آیا تمام تکنیک‌های مطرح‌شده در این روش، علمی و مفید هستند؟ برخی از آن‌ها بر اساس شواهد علمی معتبرند، اما برخی دیگر ممکن است چندان موثر یا حتی مضر باشند.
روش‌های اثبات‌شده و علمی خواب حداکثری
بسیاری از ترفندهای خواب حداکثری در واقع همان عادات علمی و ثابت‌شده‌ای هستند که متخصصان خواب سال‌هاست توصیه می‌کنند:
خوابیدن در اتاقی خنک، تاریک و ساکت
محدود کردن زمان استفاده از صفحه‌نمایش و نور آبی قبل از خواب
پرهیز از مصرف الکل یا کافئین چند ساعت قبل از خواب
داشتن یک برنامه منظم خواب و بیداری
روش‌هایی که ممکن است تأثیر منفی داشته باشند
برخی تکنیک‌های پرطرفدار در «خواب حداکثری» مورد تردید متخصصان قرار گرفته‌اند:
۱. اپلیکیشن‌های ردیابی خواب
بسیاری از افراد از این اپلیکیشن‌ها برای بررسی کیفیت خواب خود استفاده می‌کنند. اما دقت این برنامه‌ها در اندازه‌گیری واقعی چرخه‌های خواب زیر سؤال است. توجه بیش‌ازحد به این داده‌ها می‌تواند باعث استرس و کاهش کیفیت خواب شود.
۲. پتوهای سنگین
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد پتوهای سنگین می‌توانند به آرامش بیشتر و بهبود کیفیت خواب کمک کنند. این پتوها با افزایش ترشح اکسی‌توسین (هورمون آرامش) و کاهش کورتیزول (هورمون استرس)، اثر مثبتی بر خواب دارند.
۳. نور قرمز قبل از خواب
قرار گرفتن در معرض نور قرمز یکی دیگر از تکنیک‌های رایج در خواب حداکثری است. بااین‌حال، تحقیقات علمی هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌اند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که نور قرمز در طول خواب ممکن است باعث افزایش هوشیاری شود.
مصرف مکمل‌هایی مانند ملاتونین و منیزیم در میان طرفداران خواب حداکثری بسیار رایج است. اما:
مصرف مداوم این مکمل‌ها ممکن است مشکلات خواب پنهان را مخفی کند.
برخی بیماری‌ها می‌توانند با مصرف مکمل منیزیم بدتر شوند.
خوردن کیوی قبل از خواب ممکن است به دلیل آنتی‌اکسیدان‌ها و پیش‌سازهای سروتونین به بهبود خواب کمک کند.
تکنیک‌هایی که می‌توانند خطرناک باشند
۱. بستن دهان با چسب
برخی طرفداران خواب حداکثری برای جلوگیری از تنفس دهانی، از چسب برای بستن دهان استفاده می‌کنند. درحالی‌که این روش ممکن است خرخر کردن را کاهش دهد، اما می‌تواند برای افراد مبتلا به آپنه خواب انسدادی بسیار خطرناک باشد و حتی منجر به آسیب به بافت‌های نرم شود.
۲. گشادکننده‌های بینی
این ابزارها برای افرادی که دچار گرفتگی مزمن بینی یا خرخر هستند مفیدند. اما اگر مشکلات تنفسی در خواب شما تأثیر دارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
آیا روتین‌های زیبایی قبل از خواب مفیدند؟
برخی از ویدیوهای «خواب حداکثری» بیشتر به زیبایی و مراقبت از پوست و مو مربوط می‌شوند تا بهبود کیفیت خواب. داشتن یک روتین ثابت و آرامش‌بخش قبل از خواب مفید است، اما صرف زمان طولانی برای اجرای روتین‌های پیچیده ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد و خواب را به یک وظیفه پراسترس تبدیل کند.
نتیجه‌گیری: آیا خواب حداکثری ارزش امتحان کردن دارد؟
در حالی که برخی از ترفندهای خواب حداکثری کاملاً علمی و مفیدند، برخی دیگر اثری اثبات‌شده ندارند و حتی ممکن است برای سلامت مضر باشند. نکته کلیدی این است که:
روی اصول علمی خواب سالم تمرکز کنید.
از تکنیک‌های اثبات‌نشده و خطرناک پرهیز کنید.
در صورت داشتن مشکلات خواب جدی، با پزشک مشورت کنید.
شما چه ترفندهایی برای بهبود خواب خود استفاده می‌کنید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید!
PubMed در‌این باره چه می‌گوید؟ اثر آن بر رابطه جنسی
خواب ناکافی می‌تواند با مشکلات خلقی و جنسی مرتبط باشد.به‌عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که تنها ۵٪ از زنان دچار ترکیبی از مشکلات خواب، خلق افسرده و مشکلات جنسی بودند که این مشکلات بیشتر در زنانی با وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایین‌تر، استرس‌های روانی بیشتر و در مراحل خاصی از یائسگی مشاهده شد. به‌طور کلی، بهبود کیفیت خواب می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت جنسی و خلق‌وخو داشته باشد.
به دنبال مشاوره حرفه‌ای برای بهبود مسائل زناشویی و سلامت روان خود هستید؟
اگر کیفیت خوابتان پایین باشد، ممکن است نه‌تنها انرژی و تمرکزتان افت کند، بلکه لذت و عملکردت در رابطه هم تحت تأثیر قرار بگیرد. شاید وقت آن است که یک روانکاو کمکتان کند تا خواب و زندگی شخصی بهتری داشته باشید! اگر به دنبال راه‌های بیشتر برای بهبود سلامت جسمی، جنسی و روانی خود هستید یا به توصیه‌های تخصصی نیاز دارید، برای مشاوره با دکتر سعید بهکام، بهتریندکتر روانشناس و سکستراپ ایرانی (تهران) و یا در کانادا (تورنتو، ونکوور و ریچموندهیل) تماس برقرار کنید.برای درخواست تماس و مشاوره به صفحه‌ی مشاوره و درمان مراجعه کنید.
