نارسایی هیجانی (آلکسی‌تایمیا) چیست؟ علائم، علل و درمان

نارسایی هیجانی که با نام آلکسی‌تایمیا (Alexithymia) یا نابینایی هیجانی (Emotional Blindness) نیز شناخته می‌شود، یک ویژگی روان‌عصبی (Neuropsychological) است که باعث می‌شود فرد در شناسایی، درک و بیان احساسات خود دچار مشکل شود.

این مطلب توسط سایت دکتر سعید بهکام، روانشناس بالینی،مشاور و سکستراپ در ایران (تهران) و کانادا (تورنتو، ریچموندهیل و ونکوور) به شما همراهان و مشترکان عزیز سایت بهکام تقدیم می‌شود.

علائم و ویژگی‌های آلکسی‌تایمیا

افراد مبتلا به آلکسی‌تایمیا معمولاً با مشکلات زیر مواجه‌اند:

اختلال در آگاهی هیجانی: دشواری در تشخیص و بیان احساسات شخصی
مشکلات در روابط اجتماعی: عدم درک احساسات دیگران، که ممکن است به عنوان عدم همدلی برداشت شود
واکنش‌های احساسی غیرتأثیرگذار: پاسخ‌های عاطفی ضعیف یا نامتناسب در موقعیت‌های اجتماعی
همراهی با سایر اختلالات روانی: این ویژگی اغلب در افرادی با اختلالات عصبی-رشدی (Neurodevelopmental Disorders) یا افسردگی و اضطراب مشاهده می‌شود.

شیوع و عوامل ایجاد نارسایی هیجانی

🔹 تخمین زده می‌شود که حدود ۱۰٪ از مردم جهان درجاتی از آلکسی‌تایمیا را تجربه می‌کنند.
🔹 این وضعیت می‌تواند ژنتیکی، محیطی یا ناشی از آسیب‌های عصبی باشد.

پیشنهاد ما مطالعه مقاله:

تیک عصبی چیست و چرا به وجود می‌آید؟

درمان و راهکارهای بهبود آلکسی‌تایمیا

🔹 روان‌درمانی: جلسات درمان شناختی-رفتاری (CBT) می‌تواند به بهبود مهارت‌های شناخت هیجان کمک کند.
🔹 تمرینات شناخت احساسات: فعالیت‌هایی مانند نوشتن درباره احساسات، مدیتیشن ذهن‌آگاهی و مشاوره گروهی تأثیر مثبتی دارند.

جمع‌بندی

آلکسی‌تایمیا نوعی نارسایی هیجانی است که می‌تواند روابط فرد را تحت تأثیر قرار دهد. با این حال، تشخیص زودهنگام و دریافت درمان مناسب می‌تواند به بهبود تعاملات اجتماعی و عاطفی این افراد کمک کند. اگر شما یا اطرافیانتان علائمی مشابه دارید، مشاوره با متخصص روانشناسی می‌تواند گام مؤثری باشد.

تاثیر این موضوع بر رابطه جنسی چطور است؟ 

پژوهش‌های منتشرشده در PubMed نشان می‌دهند که آلکسی‌تایمیا می‌تواند تأثیر منفی بر روابط جنسی داشته باشد. افراد مبتلا به آلکسی‌تایمیا به دلیل دشواری در شناسایی و بیان احساسات خود و درک احساسات شریک جنسی، ممکن است در برقراری ارتباط عاطفی و جنسی مؤثر با مشکل مواجه شوند. این ناتوانی در ابراز و درک هیجانات می‌تواند به کاهش رضایت جنسی و صمیمیت در رابطه منجر شود.

به دنبال مشاوره حرفه‌ای برای بهبود مسائل زناشویی و سلامت روان خود هستید؟

بیان نکردن احساسات علاوه بر آسیب‌ زدن به روح روان خود، باعث ضربه زدن به رابطه عاطفی شما نیز می‌باشد. تنها راه موثر برای حل این مشکلات و جلوگیری از بدتر شدنشان، مراجعه به یک مشاور و روانشناس خوب می‌باشد. اگر به دنبال راه‌های بیشتر برای بهبود سلامت جسمی، جنسی و روانی خود هستید یا به توصیه‌های تخصصی نیاز دارید، برای مشاوره با دکتر سعید بهکام، بهترین دکتر روانشناس و سکستراپ ایرانی (تهران) و یا در کانادا (تورنتو، ونکوور و ریچموندهیل) تماس برقرار کنید.برای درخواست تماس و مشاوره به صفحه‌ی مشاوره و درمان مراجعه کنید.

منبع: Wikipedia, PubMed