در دنیای امروز، روانشناسی فقط مخصوص روان‌درمانگران نیست. بسیاری از واژه‌ها و مفاهیم روانشناختی به گفتگوهای روزمره ما راه پیدا کرده‌اند و دانستن آن‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت روابط، افزایش خودآگاهی و حتی کاهش استرس کمک کند.
در دنیای امروز، روانشناسی فقط مخصوص روان‌درمانگران نیست. بسیاری از واژه‌ها و مفاهیم روانشناختی به گفتگوهای روزمره ما راه پیدا کرده‌اند و دانستن آن‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت روابط، افزایش خودآگاهی و حتی کاهش استرس کمک کند. در این مقاله، با ۱۰ اصطلاح پرکاربرد روانشناسی مدرن آشنا می‌شوید که این روزها بسیار شنیده می‌شوند و نقش پررنگی در فرهنگ عمومی و فضای مجازی دارند.
تروما به تجربه‌های دردناک و عمیق روانی گفته می‌شود که تأثیر بلندمدت بر ذهن می‌گذارند. این آسیب‌ها می‌توانند ناشی از کودکی سخت، سوءاستفاده، یا تجربه‌های ناگهانی مانند تصادف یا مرگ عزیزان باشند. شناخت و پذیرش تروما، اولین گام در مسیر بهبود است.
۲. ADHD (اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی)
ADHD مخفف Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder است؛ نوعی اختلال عصبی‌روانی که باعث مشکلات تمرکز، بی‌قراری و تصمیم‌گیری لحظه‌ای می‌شود. این اختلال هم در کودکان و هم بزرگسالان دیده می‌شود و با روش‌های درمانی قابل مدیریت است.
۱۰ اصطلاح پرکاربرد روانشناسی، حمله عصبی
۳. Panic Attack (حملات پانیک)
حملات پانیک، ترس و اضطراب شدید و ناگهانی‌اند که با علائمی مانند تپش قلب، تنگی نفس و سرگیجه همراهند. افرادی که این حملات را تجربه می‌کنند، اغلب احساس می‌کنند در حال مرگ یا دیوانه شدن هستند.
۴. Anxiety (اضطراب)
اضطراب، احساسی رایج ولی ناتوان‌کننده است. این حالت ممکن است به صورت نگرانی مداوم، ترس غیرمنطقی یا دل‌شوره بدون دلیل ظاهر شود. مدیریت اضطراب نیاز به شناخت محرک‌ها و تمرین مهارت‌های آرام‌سازی دارد.
افسردگی یکی از رایج‌ترین اختلالات روانی قرن ۲۱ است. نشانه‌های آن شامل احساس بی‌ارزشی، کاهش انرژی، از دست دادن علاقه به فعالیت‌های لذت‌بخش و حتی افکار خودکشی است. افسردگی قابل درمان است، به شرط آن‌که جدی گرفته شود.
۱۰ اصطلاح پرکاربرد روانشناسی، افسردگی
۶. Imposter Syndrome (سندرم ایمپاستر یا سندرم خودویران‌گری)
سندرم ایمپاستر (Imposter Phenomenon) یک وضعیت #روانشناختی است که در آن فرد باوجود موفقیت‌های عینی، ترس مداومی از «افشا شدن به عنوان یک فرد نالایق» دارد. این افراد موفقیت‌های خود را به شانس، زمان‌بندی، یا فریب دیگران نسبت می‌دهند و از ترس «شناسایی نشدن به عنوان یک متقلب» در اضطراب دائمی به سر می‌برند.
۷. Self-Care (مراقبت از خود)
مراقبت از خود یعنی آگاهانه برای آرامش جسم، ذهن و روح وقت بگذاریم. این می‌تواند شامل تغذیه سالم، ورزش، مدیتیشن، وقت‌گذرانی با خود و استراحت کافی باشد. Self-Care یک ضرورت است، نه یک تجمل!
۸. Burnout (فرسودگی شغلی)
فرسودگی شغلی به احساس خستگی مزمن، بی‌انگیزگی و ناکارآمدی ناشی از استرس طولانی‌مدت اشاره دارد. اگر احساس می‌کنید با وجود تلاش زیاد، هیچ پیشرفتی ندارید، احتمالاً دچار «برن‌اوت» شده‌اید.
۱۰ اصطلاح پرکاربرد رواشناسی، فرسودگی شغلی
۹. Emotional Intelligence (هوش هیجانی)
هوش هیجانی یعنی توانایی درک و مدیریت احساسات خود و دیگران. کسانی که EQ بالایی دارند، روابط قوی‌تری دارند، کمتر دچار درگیری می‌شوند و بهتر با #استرس کنار می‌آیند.
۱۰. Mindfulness (ذهن‌آگاهی)
Mindfulness یا ذهن‌آگاهی، تمرکز کامل بر لحظه حال است؛ بدون قضاوت و بدون تلاش برای تغییر آن. تمرین مدیتیشن و تنفس آگاهانه، از محبوب‌ترین روش‌های افزایش ذهن‌آگاهی هستند.
و البته طبق مقاله ی منتشر شده توسط Kendra Cherry، دارای مدرک کارشناسی ارشد (MS)، متخصص در توان‌بخشی روان‌اجتماعی، آموزگار روانشناسی، و نویسنده کتاب «همه‌چیز درباره روانشناسی» (The Everything Psychology Book) ، در منبع علمی Very Well Mind، در رابطه با تعصب بیش‌اعتماد به نفس (Overconfidence Bias) ، گفته است که: “اعتماد به نفس بیش‌ازحد می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست و رفتارهای پرخطر شود.افراد ممکن است توانایی‌های خود را بیش از حد ارزیابی کنند و در نتیجه با چالش‌هایی مواجه شوند.”
نتیجه‌گیری:
آشنایی با این اصطلاحات روانشناختی نه‌تنها به درک بهتر خودمان کمک می‌کند، بلکه ارتباطمان با اطرافیان را هم بهبود می‌بخشد. اگرچه استفاده از این مفاهیم در فضای مجازی رایج شده، ولی فهم علمی و کاربردی آن‌ها می‌تواند تفاوت چشمگیری در سلامت روان ما ایجاد کند.
به دنبال مشاوره حرفه‌ای برای بهبود مسائل زناشویی و سلامت روان خود هستید؟
