در حال حاضر، حدود ۸۵٪ نسخههای ضدافسردگی در بریتانیا تنها شامل سه دارو است: سیتالوپرام، سرترالین و فلوکستین.
اما با انتشار این یافتهها، انتظار میرود تجویز داروها متنوعتر و بر اساس ویژگیهای فردی بیماران انجام شود.
بررسی و رتبهبندی جدید عوارض جسمی داروهای ضدافسردگی – اکتبر ۲۰۲۵
برای اولینبار، پژوهشی از دانشگاه آکسفورد و کینگز کالج لندن عوارض جسمی بیش از ۳۰ داروی ضدافسردگی را مقایسه و رتبهبندی کرده است. نتایج این مطالعه، که در مجله علمی Lancet منتشر شده، نشان میدهد تفاوت میان داروها بسیار چشمگیر است و میتواند بر تصمیمگیری درمانی تأثیر مستقیم بگذارد.
در این بررسی که روی بیش از ۵۸ هزار بیمار و در ۱۵۱ مطالعه علمی انجام شده، پژوهشگران دریافتند:
آگوملاتین بهطور میانگین باعث کاهش ۲.۴ کیلوگرم وزن شد.
ماپروتیلین افزایش نزدیک به ۲ کیلوگرم وزن ایجاد کرد.
اختلاف میان فلوووکسامین (کاهش ضربان قلب) و نورتریپتیلین (افزایش ضربان) حدود ۲۱ تپش در دقیقه بود.
بین نورتریپتیلین و دوکسیپین اختلافی معادل ۱۱ میلیمتر جیوه در فشار خون ثبت شد.
به گفتهٔ پژوهشگران، این تفاوتها در ترکیب با یکدیگر میتواند از نظر بالینی مهم باشد و حتی خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد.
چرا انتخاب داروی ضدافسردگی باید شخصیسازی شود؟
بنا به گفتهٔ پروفسور الیور هاوز، هیچ دو داروی ضدافسردگی اثر یکسانی ندارند. افراد باید بر اساس شرایط جسمی، وزن، فشار خون و حتی سبک زندگیشان داروی متفاوتی دریافت کنند.
نمونهای فرضی از سه بیمار نشان میدهد:
سارا (۳۲ ساله): نگران افزایش وزن است.
جان (۴۴ ساله): فشار خون بالا دارد.
جین (۵۶ ساله): سطح کلسترولش بالاست.
در این موارد، پزشک برای هر فرد داروی متفاوتی تجویز میکند تا عوارض ناخواسته به حداقل برسد.
پژوهشگران تأکید دارند که نمیتوان گفت برخی داروها «خوب» و برخی «بد» هستند. برای مثال:
آمیتریپتیلین ممکن است باعث افزایش وزن و فشار خون شود، اما در بهبود درد و خواب مؤثر است.
مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRI) مانند سیتالوپرام، سرترالین، اسیتالوپرام و پاروکستین معمولاً عوارض جسمی کمتری دارند.
فلوکستین (پروزاک) میتواند موجب کاهش وزن اما افزایش فشار خون شود.
آینده درمان شخصیسازیشده
در حال حاضر، حدود ۸۵٪ نسخههای ضدافسردگی در بریتانیا تنها شامل سه دارو است: سیتالوپرام، سرترالین و فلوکستین. اما با انتشار این یافتهها، انتظار میرود تجویز داروها متنوعتر و بر اساس ویژگیهای فردی بیماران انجام شود.
پژوهشگران همچنین در حال ساخت یک ابزار آنلاین رایگان هستند تا به پزشکان و بیماران کمک کند بهترین داروی ضدافسردگی را بر اساس شرایط فردی انتخاب کنند.
هشدار مهم
هیچکس نباید بدون مشورت با پزشک، مصرف داروی ضدافسردگی خود را قطع کند. این پژوهش صرفاً با هدف آگاهیبخشی انجام شده تا بیماران نقش فعالتری در درمان خود داشته باشند.
جمعبندی
پژوهش جدید نشان میدهد:
اثر داروهای ضدافسردگی بر بدن بسیار متفاوت است.
انتخاب صحیح دارو باید بر اساس نیاز، شرایط جسمی و واکنش فردی انجام شود.
داروهای عمومی و ارزان لزوماً بهترین گزینه برای همه نیستند.
اگر شما یا اطرافیانتان از داروهای ضدافسردگی استفاده میکنید، حتماً با پزشک درباره عوارض جانبی و گزینههای جایگزین صحبت کنید.
تأثیر داروهای ضدافسردگی بر عملکرد جنسی از منظر PubMed
طبق مقاله منتشر شده در استرالیا The Medical Journal Of Australia، مصرف داروهای ضدافسردگی، به ویژه مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs) و برخی داروهای مشابه، میتواند تأثیر قابلتوجهی بر عملکرد جنسی داشته باشد. این تأثیرات شامل موارد زیر است:
کاهش میل جنسی (libido)
مشکلات برانگیختگی و تحریک جنسی
تأخیر یا فقدان ارگاسم
مشکلات نعوظ یا انزال در مردان
مطالعات گزارش کردهاند که بین ۳۰٪ تا ۶۰٪ از بیمارانی که تحت درمان با SSRIs هستند، ممکن است اختلالات جنسی را تجربه کنند.
به دنبال مشاوره ی حرفهای برای بهبود مسائل زناشویی و یا مسائل مربوط به سلامت روان خود هستید؟