سندروم پیش از قاعدگی یا پی ام اس حالتی است که بسیاری از خانم‌ها قبل از پریود تجربه می‌کنند. اگر شما هم جز افرادی هستید که در فاصله بین تخمک‌گذاری و شروع پریود دچار علائم عاطفی و فیزیکی سندروم پیش از قاعدگی می‌شوید
سندروم پیش از قاعدگی یا پی ام اس حالتی است که بسیاری از خانم‌ها قبل از پریود تجربه می‌کنند. اگر شما هم جز افرادی هستید که در فاصله بین تخمک‌گذاری و شروع پریود دچار علائم عاطفی و فیزیکی سندروم پیش از قاعدگی می‌شوید، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه به شما توضیح میدهیم که علائم اصلی پی ام اس چیست؟ چگونه می‌توان این علائم را کاهش داد؟ آیا درمانی برای سندرم پیش از قاعدگی وجود دارد؟ این سندروم چند روز ادامه دارد؟
اگر علائم سندروم پیش از قاعدگی شما بسیار شدید است و روی زندگی روزمره شما تاثیر منفی گذاشته است، باید به متخصص زنان مراجعه کنید. برای پیداکردن بهترین متخصص زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
سندروم پیش از قاعدگی یا پی ام اس چیست؟
سندروم پیش از قاعدگی (PMS) دارای طیف گسترده‌ای از علائم و نشانه‌ها، از جمله نوسانات خلقی، حساس شدن سینه ها، میل شدید به غذا، خستگی، تحریک پذیری و افسردگی است. به طور تخمینی از هر ۴ زن قاعده ۳ نفر برخی از علائم سندروم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند.
علائم در یک الگوی قابل پیش بینی ظاهر و تکرار می‌شوند. اما کمیت تغییرات جسمی و احساسی که با سندروم پیش از قاعدگی تجربه می‌کنید، ممکن است از کمی قابل توجه تا شدید متفاوت باشد.
با این حال، شما نباید اجازه دهید این مشکلات کنترل زندگی شما را به دست بگیرند. درمان و تغییر شیوه زندگی می‌تواند به کاهش علائم و نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی کمک کند.
سندروم پیش قاعدگی
تشخیص سندروم پیش از قاعدگی
هیچ یافته فیزیکی یا آزمایشات خاصی برای تشخیص سندروم پیش از قاعدگی وجود ندارد. پزشک شما ممکن است علامت خاصی را (اگر بخشی از الگوی پیش قاعدگی پیش بینی شده شما باشد) به PMS نسبت دهد. برای کمک به ایجاد الگوی سندرم پیش از قاعدگی، دکتر شما ممکن است از شما بخواهد علائم و نشانه‌های خود را حداقل برای دو سیکل قاعدگی بر روی یک تقویم یا یک دفتر خاطرات ثبت کنید. روزی که اولین بار متوجه علائم PMS می‌شوید و همچنین روزی که علائم ناپدید می‌شوند را یادداشت کنید. همچنین مطمئن شوید که روزهای شروع و پایان دوره عادت ماهیانه را علامت بزنید.
شرایط خاص دیگری وجود دارد که ممکن است علائم PMS را تقلید کنند، از جمله: سندرم خستگی مزمن، اختلالات تیروئید و اختلالات خلقی مثل افسردگی و اضطراب. پزشک شما ممکن است تست‌هایی مانند تست عملکرد تیروئید یا تست‌های غربالگری روانشناسی را برای کمک به تشخیص بهتر درخواست دهد.
علائم سندروم پیش از قاعدگی
لیست علائم و نشانه‌های سندروم پیش از قاعدگی طولانی است، اما اکثر خانم‌ها چند مورد از مشکلات زیر را تجربه می‌کنند:
علائم و نشانه‌های عاطفی و رفتاری
تنش یا اضطراب
حالت افسردگی
گریه
نوسانات خلقی و تحریک پذیری یا خشم
تغییرات اشتها و هوس‌های غذایی
مشکل در به خواب رفتن(بی خوابی)
دوری از اجتماع و گوشه گیری
مشکل در تمرکز
تغییر در میل جنسی
علائم و نشانه‌های فیزیکی
درد مفاصل و عضلات
سردرد
خستگی
افزایش وزن مربوط به احتباس مایعات
نفخ شکم
حساسیت پستان
افزایش آکنه
یبوست یا اسهال
عدم تحمل الکل
برای برخی زنان، درد جسمی و استرس عاطفی به اندازه‌ای شدید است که بر زندگی روزانه آنها تاثیر می‌گذارد. صرف نظر از شدت علائم، علائم و نشانه‌ها به طور کلی در طی چهار روز پس از آغاز دوره قاعدگی برای بسیاری از زنان ناپدید می‌شوند.
اما تعداد کمی از زنان مبتلا به سندروم قبل از قاعدگی هر ماه دچار علائم ناتوان‌کننده‌ای می‌شوند که این فرم PMS به نام اختلال بی‌قراری قبل از قاعدگی (PMDD) نامیده می‌شود.
سندروم پیش قاعدگی
علائم و نشانه‌های PMDD شامل افسردگی، نوسانات خلقی، خشم، اضطراب، احساس درهم شکستگی، اشکال در تمرکز، تحریک پذیری و تنش است.
علت دقیق سندروم پیش از قاعدگی ناشناخته است، اما عوامل متعددی می‌توانند این وضعیت را تشدید کنند:
تغییرات دوره‌ای در هورمون‌ها: نشانه‌ها و علائم سندروم پیش از قاعدگی با تغییرات هورمونی تغییر می‌کنند و با حاملگی و یائسگی ناپدید می‌شوند.
تغییرات شیمیایی در مغز: نوسانات سروتونین، یک ماده شیمیایی مغزی (انتقال دهنده عصبی) که به نظر می‌رسد نقش مهمی را در حالت‌های خلقی ایفا می‌کند، می‌تواند علائم PMS را ایجاد کند. مقدار ناکافی از سروتونین ممکن است باعث افسردگی قبل از قاعدگی، خستگی، افزایش اشتها به غذا و مشکلات خواب شود.
افسردگی: برخی از زنان مبتلا به سندرم شدید قبل از قاعدگی مبتلا به افسردگی تشخیص داده نشده هستند، گرچه افسردگی به تنهایی باعث ایجاد تمام نشانه‌ها نمی‌شود.
درمان سندروم پیش از قاعدگی یا پی ام اس
توجه داشته باشید که برای درمان دارویی فقط با صلاحدید پزشک اقدام کنید.
برای بسیاری از زنان، تغییرات شیوه زندگی می‌تواند به کاهش علائم PMS کمک کند. اما بسته به شدت علائم، پزشک ممکن است یک یا چند دارو برای سندرم پیش از قاعدگی تجویز کند.
تاثیرگذاری داروها در کاهش علائم در میان زنان متفاوت است. معمولا داروهای تجویز شده برای سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:
داروهای ضد افسردگی مهار کننده باز جذب سروتونین (SSRI): شامل فلوکستین، پاروکستین، سرترالین و غیره هستند که در کاهش علائم خلقی موفق بوده‌اند. SSRI درمان خط اول برای PMS شدید و یا PMDD هستند و روزانه مصرف می‌شوند. اما برای بعضی از زنان مبتلا به PMS، مصرف داروهای ضد افسردگی ممکن است فقط به دو هفته قبل از شروع قاعدگی محدود شود.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID): مصرف NSAIDها مانند ibuprofen، یا ناپروکسن سدیم می‌تواند باعث کاهش درد و ناراحتی در پستان شود.
دیورتیک‌ها: وقتی ورزش و محدود کردن مصرف نمک برای کاهش وزن، تورم و بادکردن و نفخPMS کافی نیست، مصرف قرص‌های ادرارآور(دیورتیک ها) می‌تواند به بدن کمک کند که مایع اضافی را از طریق کلیه‌ها دفع کند. Spironolactone یک دیورتیک است که می‌تواند به کاهش برخی علائم PMS کمک کند.
قرص‌های هورمونی پیشگیری از بارداری: این داروهای تجویزی مانع تخمک گذاری می‌شوند که ممکن است سبب تسکین علائم PMS شود و خونریزی شدید پریود را کاهش دهد.
قرص سندروم پیش از قاعدگی
برخی از داروهای بدون نسخه می‌توانند علائم خفیف تا متوسط اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی را کنترل کنند. گزینه‌هایی که می‌تواند برای شما مفید باشد، عبارتند از:
مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن، ژلوفن، آسپرین یا استامینوفن به کاهش درد کمک می‌کنند.
برای تسکین نفخ و درد شکم و کاهش حساسیت سینه‌ها می‌توان دیورتیک استفاده کرد.
برای تسکین گرفتگی عضلات شکم در کنار استفاده از قرص مسکن استفاده از پد گرم‌کننده مفید است.
کپسول پی ام اس پوز
این نوع دارو برای درمان یا کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی تجویز می‌شود. معمولا استفاده یک‌بار در روز از این کپسول کافی است. این دارو حاوی عصاره گیاه پنج انگشت است. ازآنجایی‌که این دارو کاملا گیاهی است، عوارض بسیار کمی داشته و می‌توان برای کاهش علائم سندرم پیشاقاعدگی از آن استفاده کرد.
تغییر شیوه‌ی زندگی و درمان خانگی پی ام اس
گاهی اوقات می توانید با تغییر در نحوه ی غذا خوردن، ورزش کردن و کنترل زندگی روزمره خود علائم سندروم پیش از قاعدگی را کنترل کنید یا آنها را کاهش دهید. این نکات را امتحان کنید:
تغذیه خود را تغییر دهید.
خوردن وعده های غذایی کوچکتر به تعداد بیشتر برای کاهش نفخ و احساس سیری.
محدود کردن مصرف نمک و غذاهای شور برای کاهش نفخ و احتباس مایعات.
مصرف غذاهای سرشار از کربوهیدرات های پیچیده، مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل
مصرف غذاهای غنی از کلسیم. اگر به علت عدم تحمل لبنیات قادر به مصرف محصولات لبنی نیستید یا کلسیم کافی از رژیم غذایی خود دریافت نمی کنید، یک مکمل کلسیم روزانه ممکن است کمک کند.
اجتناب از کافئین و الکل.
ورزش را در برنامه معمول و روزانه خود بگنجانید.
خود را متعهد سازید که در بیشتر روزهای هفته، حداقل ۳۰ دقیقه پیاده روی سریع، دوچرخه سواری، شنا یا فعالیت های هوازی دیگر را انجام دهید. ورزش منظم روزانه می تواند به بهبود کلی سلامت شما و کاهش علائمی مانند خستگی و خلق و خوی افسرده کمک کند.
سندروم پیش قاعدگی
راهکارهای کاهش استرس در سندرم پیش قاعدگی
به اندازه کافی بخوابید.
تمرین آرامش و ریلکس کردن عضلانی و یا تنفس عمیق برای کمک به کاهش سردرد، اضطراب یا مشکلات خواب (بی‌خوابی).
یوگا یا ماساژ برای استراحت و تسکین استرس را امتحان کنید.
علائم PMS را برای چند ماه ثبت کنید: ثبت پیشینه و یادداشت‌برداری از علائم‌تان برای شناسایی محرک‌ها و زمانبندی نشانه‌ها و علائم‌تان، به شما این امکان را می‌دهد که راهکارهایی که به کاهش علائم کمک می‌کند، پیدا کرده و به کار ببرید.
سایر درمان‌های پی ام اس یا سندرم پیش قاعدگی
در این قسمت در مورد اثربخشی داروهای مکمل استفاده شده برای تسکین علائم سندرم قبل از قاعدگی برایتان توضیح داده خواهد شد:
مکمل‌های ویتامین: گزارش شده است که کلسیم، منیزیم، ویتامین E و ویتامین B-۶ علائم را تسکین می‌دهند، اما شواهد برای اثبات این موضوع کافی نیست.
داروهای گیاهی: برخی از زنان با استفاده از گیاهانی مانند زنجبیل، مخمر و روغن گل پامچال از علائم PMS رهایی می‌یابند. با این حال، تعداد کمی از مطالعات علمی نشان داده‌اند که گیاهان دارویی برای تسکین علائم PMS مؤثر هستند.
همچنین داروهای گیاهی توسط اداره غذا و داروی تایید نشده است، بنابراین هیچ مدرکی از ایمنی و اثربخشی این محصولات وجود ندارد. قبل از مصرف هر نوع محصول گیاهی، با پزشک خود صحبت کنید. زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند یا با سایر داروهایی که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشند.
طب سوزنی: طب سوزنی، فرو کردن سوزن های فولادی ضد زنگ به پوست در نقاط خاصی از بدن است. بعضی از زنان پس از درمان طب سوزنی، شاهد کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی بوده اند.
درمان سندروم پیش از قاعدگی با طب سنتی
در طب سنتی برای تسکین درد ناشی از سندرم پیشاقاعدگی درمان‌هایی ارائه شده است. دم‌نوش‌هایی مانند چای بابونه و دم‌نوش زنجبیل در تسکین درد بسیار موثر هستند. دانه رازیانه نیز نوعی آرام‌بخش محسوب شده و علائم فیزیکی و روحی سندروم پیش از قاعدگی را کاهش می‌دهد. از روز شروع پریود به مدت سه روز دانه رازیانه را مصرف کنید.
شوید نیز در کاهش دردهای قاعدگی بسیار موثر است. در طب سنتی پیشنهاد می‌شود به‌جای خوردن داروهای درد قاعدگی مانند مفنامیک اسید از شوید استفاده کنید. دو روز قبل از پریود مصرف شوید را شروع کرده و در وعده‌های غذایی خود از آن استفاده کنید. تا ۵ روز این کار را ادامه دهید.
دم‌نوش برای سندروم پیش از قاعدگی
برخی از دم‌نوش‌ها ترکیبات ضدالتهابی و ضد اسپاسمی داشته و می‌توانند علائم فیزیکی اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی را کاهش دهند. بهترین دم‌نوش‌ها در دوران پریود عبارتند از:
چای بابونه: سطح گلیسین در ادرار را افزایش داده و باعث رفع اسپاسم عضلانی می‌شود. یک هفته قبل از شروع پریود مصرف آن را شروع کرده و روزی ۲ فنجان بنوشید.
چای دارچین: دارچین خونریزی، درد، استفراغ و تهوع را کاهش می‌دهد. در سه روز اول پریود سعی کنید روزی سه فنجان چای دارچین بنوشید.
دم‌نوش زنجبیل: زنجبیل به تسکین درد کمک می‌کند. برخی تحقیقات نشان داده است به‌اندازه ایبوپروفن موثر است. مقداری زنجبیل را در آب داغ رنده کرده و چهار بار در روز بنوشید.
اگر مشکلات جنسی تأثیر منفی بر کیفیت زندگی شما دارد، مشاوره با یک سکس‌تراپیست می‌تواند به شما در درک بهتر مسائل و یافتن راه‌حل‌های علمی و مؤثر کمک کند. برای رفع این مشکلات و برگرداندن رابطه عاشقانه خود باید به یک سکستراپ و روانشناس حرفه ای مراجعه کنید. اگر به دنبال راه‌های بیشتر برای بهبود سلامت جسمی، جنسی و روانی خود هستید یا به توصیه‌های تخصصی نیاز دارید، برای مشاوره با دکتر سعید بهکام، بهتریندکتر روانشناس و سکستراپ ایرانی (تهران) و یا در کانادا (تورنتو، ونکوور و ریچموندهیل) تماس برقرار کنید.برای درخواست تماس و مشاوره به صفحه‌ی مشاوره و درمان مراجعه کنید.
