بر اساس تحقیقی که در نشریه لنست منتشر شده در سال ۲۰۱۹ بلندقدترین مردان ۱۹ ساله هلندی‌ها بودند ( ۱۸۳/۸ سانتی‌متر) و کوتاه قدترین‌ها در تیمور شرقی (۱۶۰/۱سانتی‌متر). پژوهشگران می‌گویند دنبال کردن تغییر قد و وزن کودکان دنیا در طول زمان مهم است چرا که بازتابی است از کیفیت مواد غذایی و سلامت محیطی که کودکان و نوجوانان در آن زندگی می‌کنند.
من سید سعید بهکام هستم، دکتر سلامت. با من در این مقاله همراه شوید…
برای این بررسی، پژوهشگران ۲۰۰۰ تحقیق درباره ۶۵ میلیون کودک و نوجوان پنج تا نوزده ساله را که بین سال‌های ۱۹۸۵ و ۲۰۱۹ در کشورهای مختلف انجام شده بودند تجزیه و تحلیل کردند. این بررسی نشان داد که کودکان و نوجوانان در شمال غربی اروپا (هلند) و اروپای مرکزی (مونته‌نگرو) بلندقدترین در دنیا هستند. اما کوتاه قدترین نوزده ساله ها، در جنوب و جنوب‌شرقی آسیا، آمریکای لاتین و شرق آفریقا زندگی می‌کنند.
دیگر یافته‌های این تحقیق عبارتند از:
- به طور متوسط پسرهای سیزده ساله هلندی هم‌قد (۱۶۲/۸سانتی‌متر) مردان نوزده ساله لائوسی هستند.
- زنان نوزده ساله در گواتمالا، تیمورشرقی، بنگلادش و نپال هم‌قد (۱۵۲ سانتی متر) دخترهای یازده ساله هلندی هستند.
- در این سی و پنج سال بیشترین افزایش قد کودکان و نوجوانان در چین و کره‌جنوبی بوده است.
- در بسیاری از کشورهای جنوب صحرای آفریقا متوسط قد از سی و پنج سال پیش تغییری نکرده یا کمتر شده است.
- بریتانیا در سال ۱۹۸۵ در رتبه بیست و هشتم بود اما اکنون به رده سی و نهم سقوط کرده است (۱۷۸ سانتی متر برای مردان و ۱۶۳/۹ برای زنان نوزده ساله)
وزن متناسب
پژوهشگران ضریب توده بدنی یا بی‌ام‌آی را هم بررسی کردند، شاخصی که نشان می‌دهد آیا وزن فرد با قدش متناسب است یا اضافه یا کمبود وزن دارد. آنها دریافتند در اواخر نوجوانی بیشترین ضریب توده بدنی یا به عبارت دیگر اضافه وزن در جزایر اقیانوس آرام، خاورمیانه، آمریکا و نیوزیلند دیده می‌شود. اما نوزده‌ساله‌ها در کشورهای آسیای جنوب‌شرقی مثل هند و بنگلادش کمترین ضریب توده بدنی را بخاطر مواد غذایی نامناسب داشتند. پژوهشگران تخمین زدند در این تحقیق تفاوت نسبت وزن به قد بین کشورها تا ۲۵ کیلوگرم می‌رسد. در بعضی کشورها کودکان در پنج سالگی وزن مناسب دارند اما وقتی به نوزده سالگی می‌رسند اضافه وزن پیدا می‌کنند. محققان البته نقش ژنتیک را در تفاوت قد و وزن افراد نادیده نمی‌گیرند اما می‌گویند وقتی موضوع سلامت مردم کشورها باشد عواملی مثل مواد غذایی و محیط بسیار تاثیرگذار هستند. آنها همچنین می‌گویند در تمام دنیا تمرکز بر مواد غذایی کودکان زیر پنج سال است اما این تحقیق نشان می‌دهد باید به الگوی رشد کودکان در سال‌های بعد هم توجه کرد. دکتر آندره‌آ مارتینز یکی از پژوهشگران اصلی این تحقیق در کالج امپریال لندن می‌گوید قد و وزن مناسب و متناسب در کودکی و نوجوانی بر سلامت تاثیر مادام‌العمر دارد. یافته‌های این تحقیق باید سبب جلب توجه به سیاست‌هایی شود که دسترسی به مواد مغذی ارزان را فراهم می‌کند و این به کودکان کمک می‌کند بدون اضافه وزن قدبلندتر شوند. این سیاست‌ها می‌تواند شامل کوپن مواد غذایی برای خانوارهای کم درآمد یا غذای سالم رایگان در مدرسه باشد. پروفسور آلن دَنگور، استاد دانشکده بهداشت و طب حاره‌ای لندن می‌گوید این تحقیقی موثر و منحصر به فرد است:
“این تحلیل جهانی برای اولین بار به رشد کودکان و نوجوانان در سن مدرسه توجه کرده و نشان داده دولت‌های دنیا برای اینکه کودکان و نوجوانان با سلامت وارد دوره بزرگسالی شوند، به اندازه کافی کوشش نکرده‌اند.”
رژیم غذایی مناسب و سلامت جسمی کودکان
به‌جز ورزش و انجام فعالیت‌های جسمی، رعایت رژیم غذایی متناسب با سن کودک نیز از جمله عواملی است که تا حد زیادی به سلامت کودک کمک می‌کند. مواد غذایی سالم برای کودکان شامل پروتئین‌ها، سبزی‌ها، غلات، لبنیات و میوه می‌شود. رعایت هریک از موارد گفته شده در رژیم غذایی کودک ضروری است. لازم به ذکر است که باید از گنجاندن برخی از مواد غذایی در رژیم غذایی کودکان اجتناب کنید. از جمله این مواد غذایی می‌توان به شکر و قندهای غیرطبیعی، غذای فوری و چربی‌های اشباع‌شده و غیرطبیعی اشاره کرد. از مهم‌ترین مواردی که باید در مواد غذایی کودکان به آن توجه کنید این است که به جای فست‌فود، انواع گوشت و چربی و قند، مواد غذایی کودک باید شامل ترکیبی از میوه و سبزیجات، غلات، پروتئین‌ها، دانه‌ها و آجیل‌ها مثل پسته و … باشد.
تأثیر متقابل سلامت روانی و جسمی بر کودک
امروزه در بحث سلامتی به تأثیر متقابل جسم و روان روی یکدیگر، تأکید بسیاری می‌شود. آگاهی از تأثیر متقابل جسم و روان هشداری برای شما است که در صورت بروز هرگونه مشکل برای کودک، اقدامات لازم را در جهت درمان انجام دهید. هنگامی که سلامت روان کودک دچار مشکل و اختلال می‌شود، علاوه بر تغییر خلق‌وخوی کودک، آثار این اختلال را می‌توان در جسم کودک نیز مشاهده کرد. مانند تغییر در ساعات خواب و اشتهای کودک و در برخی موارد احساس درد در برخی اندام‌های او. برعکس این قضیه هم صادق است. به این صورت که تجربه سخت بیماریهای جسمی گاهی می‌تواند منجر به بروز افسردگی و اضطراب در کودک شود که با تشخیص صحیح و اقدام به موقع والدین در جهت درمان، به بهبود سلامت کودک کمک می‌کند.
منبع: بی بی سی
