همه‌چیز تاریک نیست. نسلی که با بحران رو‌به‌رو شده، دارد مسیرش را دوباره تعریف می‌کند. برخلاف نسل گذشته که تنها به درآمد و موقعیت اجتماعی فکر می‌کردند، نسل زد دنبال معنا، تعادل و رشد فردی است.
جوی ژانگ، فارغ‌التحصیل ۲۳ ساله، با لبخند تلخی می‌گوید: «در چند ماه گذشته پنج شغل عوض کردم.» او این جمله را در حالی می‌گوید که از میان غرفه‌های یک بازار محلی در چنگدو، واقع در استان سیچوان، عبور می‌کند. او به‌جای شغل ایده‌آل، حالا با فروش جوانه‌های نخود برفی زندگی را می‌گذراند.
در چین امروز، بحران بیکاری جوانان دیگر یک هشدار نیست؛ واقعیتی تلخ است. از هر پنج جوان ۱۶ تا ۲۴ ساله، دست‌کم یکی بیکار است. با رشد سریع تعداد فارغ‌التحصیلان و کاهش فرصت‌های شغلی، بازار کار چین دیگر نمی‌تواند پاسخگوی نیاز این نسل باشد.
در چین امروز، بحران بیکاری جوانان دیگر یک هشدار نیست؛ واقعیتی تلخ است. از هر پنج جوان ۱۶ تا ۲۴ ساله، دست‌کم یکی بیکار است.
نسل زد؛ بی‌قرار، امیدوار، اما سردرگم
نسل زد چین با امید «رویای چینی» رشد کرد: اگر سخت تلاش کنی، موفق می‌شوی. اما امروز بسیاری از آن‌ها با واقعیتی متفاوت مواجه شده‌اند. پروفسور شیانگ بیائو، انسان‌شناس دانشگاه آکسفورد، می‌گوید:
«رویای قدیمی در حال فروپاشی است. جوانان حالا دارند از نو می‌اندیشند که موفقیت یعنی چه.»
در نمایشگاه‌های شغلی پکن، بیشتر فرصت‌ها مربوط به مشاغل سطح پایین یا نیازمند مهارت کم هستند: فروشنده بیمه، بازاریاب تجهیزات پزشکی، دستیار فروش و… در همین حال، فارغ‌التحصیلان دارای مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد، سردرگم به دنبال شغلی مرتبط با رشته خود هستند.
فشار انتظارات، سقوط امیدها
جوی ژانگ، اولین فرد خانواده‌اش که به دانشگاه رفته، حالا با فشار مضاعف رو‌به‌روست. خانواده‌اش انتظار داشتند او پس از فارغ‌التحصیلی زندگی بهتری نسبت به آن‌ها داشته باشد. اما او می‌گوید:
«مشاغلی که پیدا می‌کنم نه درآمد مناسبی دارند، نه آینده‌ای. بیشتر مردم ترجیح می‌دهند در خانه بمانند.»
برخی مانند او دست به انتخاب‌های متفاوت می‌زنند: فروش نوشیدنی، کارآموزی در مهدکودک، یا راهنمای پارک گردشگری. با اینکه هیچ‌کدام از این مشاغل، شغل رؤیایی‌شان نیست، اما راهی برای «زنده ماندن» و کسب تجربه است.
برخی مانند او دست به انتخاب‌های متفاوت می‌زنند: فروش نوشیدنی، کارآموزی در مهدکودک، یا راهنمای پارک گردشگری. با اینکه هیچ‌کدام از این مشاغل، شغل رؤیایی‌شان نیست، اما راهی برای «زنده ماندن» و کسب تجربه است.
موج مهاجرت معکوس و پدیده «کودک تمام‌وقت»
در مواجهه با رقابت سنگین بازار کار، برخی جوانان تصمیم گرفته‌اند به خانه بازگردند. حالا پدیده‌ای با عنوان “کودک تمام‌وقت” در حال گسترش است؛ جوانانی که کار نمی‌کنند اما در خانه با انجام کارهای روزمره برای والدین یا مستندسازی زندگی‌شان در شبکه‌های اجتماعی، درآمدی اندک دارند.
نام‌هایی مثل “درازکش‌ها” یا “lay flatters” نیز برای کسانی به کار می‌رود که از مسابقه دیوانه‌وار زندگی مدرن کنار کشیده‌اند.
طبق مقالهChanges in employment psychology of Chinese university students during COVID منتشرشده در منبع معتبر PubMed حدود ۷ ماه پیش نشان می‌دهد که در دوره عادی‌سازی پس از قرنطینه‌ها، دانشجویان چینی احساس سردرگمی، اضطراب و تمایل بیشتر به امنیت شغلی (تمرکز روی استخدام در نهادهای دولتی یا کسب‌وکارهای دولتی) را تجربه کرده‌اند، که بازتابی از بحران اعتماد به بازار کار است
از رقابت به بازاندیشی: نسل زد و بازنویسی رویاها
اما همه‌چیز تاریک نیست. نسلی که با بحران رو‌به‌رو شده، دارد مسیرش را دوباره تعریف می‌کند. برخلاف نسل گذشته که تنها به درآمد و موقعیت اجتماعی فکر می‌کردند، نسل زد دنبال معنا، تعادل و رشد فردی است.
جوی ژانگ می‌گوید:
«ما خوش‌شانس هستیم. هنوز فرصت داریم درباره آنچه واقعاً می‌خواهیم فکر کنیم. هدف فقط پول درآوردن نیست؛ بلکه رسیدن به زندگی‌ایه که برای خودمون معنادار باشه.»
پروفسور شیانگ این تغییر ذهنیت را «بازنویسی رویای چینی» می‌نامد. وی می‌افزاید:
«جوانان متوجه شدند که کنترل زندگی در دستان خودشان نیست. حالا دارند به‌جای رقابت کورکورانه، درباره شکل زندگی جمعی، الگوهای موفقیت و هویت فردی بازنگری می‌کنند.»
اما همه‌چیز تاریک نیست. نسلی که با بحران رو‌به‌رو شده، دارد مسیرش را دوباره تعریف می‌کند.
به دنبال مشاوره ی حرفه‌ای برای بهبود مسائل زناشویی و یا مسائل مربوط به سلامت روان خود هستید؟
